Historia masażu wywodzi się ze starożytności. Już 3000 lat p.n.e. masaż był stosowany w Indiach i Chinach, stanowiąc naturalną metodę leczniczą. Metody masażu kultury dalekowschodniej połączyły działania harmonizujące ciała, umysł i ducha.

Obecnie masaż, to pojęcie obejmujące szerokie spektrum, zarówno leczenie, profilaktykę, sport, terapię manualną, neurodynamikę kliniczną, jak również działania o charakterze kosmetyczno-higienicznym, czy stricte relaksacyjnym, mające coraz większe znaczenie w odnowie psychosomatycznej.

Stosując różne kryteria, masaż można podzielić ze względu na:

• Środowisko w jakim jest wykonywany: masaż suchy, masaż w środowisku wodnym lub błotnym,
• Przeznaczenie: masaż leczniczy, masaż sportowy, masaż relaksacyjny, masaż kosmetyczny, masaż w medycynie estetycznej,
• Masaże ręczne, masaże przyrządowe.

Na przestrzeni wielu lat powstało kilkadziesiąt metod pracy z ciałem, opartych na badaniach i obserwacjach, w których masaż stanowi jeden z elementów działań. Choć metod stale przybywa, to bez wątpienia przyporządkowanie masażu działaniom kinezyterapeutycznym jest kluczowe ze względu na bardzo korzystny wpływ ćwiczeń kinezyterapeutycznych pod względem fizjologicznym i psychicznym.

Masaż klasyczny zaliczany jest do masaży o działaniu leczniczym. Pierwowzorem tej metody były działania terapeutyczno-higieniczne, zwane „gimnastyką szwedzką”, której współautorem był szwedzki lekarz Per Henrik Ling, mający największy wpływ w XIX wieku w rozwój masażu leczniczego. Masaż klasyczny dzieli się na ogólny, odcinkowy i miejscowy. Zabiegi tej formy masażu stosuje się w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób z dziedziny ortopedii, neurologii, chorób internistycznych, pediatrii, ginekologii. Wpływ masażu wyraża się w odczynach miejscowych – w tankach bezpośrednio poddanych masażowi, oraz ogólnoustrojowych – wywierających wpływ na narządy wewnętrzne.

Do odczynów miejscowych zalicza się:

1. Rozszerzenie światła naczyń krwionośnych (tzw. przekrwienie miejscowe),
2. Poprawę fizjologicznego napięcia i trofiki tkanek,
3. Wpływ na przemianę materii (tkankową),
4. Rozluźnienie napięcia mięśni,
5. Rozluźnienie tkanki łącznej podskórnej,
6. Uelastycznienie blizn,
7. Złagodzenie stanów bólowych,
8. Odprowadzenie z tkanek produktów przemiany materii przez układ naczyń żylnych i chłonnych.

Do odczynów ogólnych zalicza się:

1. Działania odruchowe na narządy wewnętrzne,
2. Wpływ na ogólną przemianę materii,
3. Działania pobudzające lub uspokajające na ośrodkowy układ nerwowy (w zależności od rodzaju zastosowanego masażu),
4. Wpływ na termoregulację ustroju

Masaż klasyczny coraz częściej wzbogacany jest o elementy masażu segmentarnego, terapii manualnej, neurodynamiki klinicznej, akupresury czy gimnastyki leczniczej, a wszystko w celu dobra pacjenta – wybrania najskuteczniejszej formy działania.

Znajomość wielu metod terapeutycznych, anatomii, fizjologii człowieka – pamiętając przede wszystkim o zasadzie Hipokratesa: „Primum non nocere” – „Po pierwsze nie szkodzić” – daje obecnie duże możliwości leczenia ruchem, choć maksyma „lepiej zapobiegać niż leczyć” powinna być wszem i wobec głoszona i stosowana.

Dziękuję i zapraszam do kolejnych artykułów.